Charakterystyczną metodą rozliczania podatku VAT jest metoda kasowa VAT. Przeznaczona jest dla małych podatników, których przychody w roku podatkowym nie przekroczyły kwoty 1 200 000 euro. Dowiedz się, na czym polega metoda kasowa oraz jakie są jej wady i zalety!

Metoda kasowa VAT- komu przysługuje

Możliwość skorzystania z metody kasowej VAT posiadają mali podatnicy. Według art. 2 ust. 25 ustawy o VAT mały podatnik to podatnik podatku od towarów i usług:

  • u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym 1 200 000 euro odpowiadającej równowartości tej kwoty w walucie polskiej
  • prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzający funduszami inwestycyjnymi, zarządzający alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, będący agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu - jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym 45 000 euro odpowiadającej równowartości tej kwoty w złotych
Przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1.000 zł.

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy VAT- podatek należny

U małych podatników rozliczających podatek VAT metodą kasową, moment powstania obowiązku podatkowego w odniesieniu do dokonywanych przez nich dostaw towarów lub świadczonych usług, powstaje z dniem otrzymania całości lub części zapłaty:

  • w przypadku, gdy sprzedaż dokonywana jest na rzecz podatnika będącego czynnym podatnikiem VAT,
  • nie później niż 180 dnia licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi na rzecz podatnika niebędącego czynnym podatnikiem VAT.

Przykład 1

Przedsiębiorca rozlicza podatek VAT metodą kasową. Dnia 12. października wystawił fakturę oraz dokonał dostawy towarów dla czynnego podatnika VAT. Kontrahent opłacił fakturę 20. października. Kiedy powstał obowiązek podatkowy w podatku VAT po stronie przedsiębiorcy?

Obowiązek ten powstał w momencie zapłaty za fakturę, tzn. 20. października, w odniesieniu do całej opłaconej wartości faktury.

Metoda kasowa VAT a podatek naliczony

W przypadku zakupu towarów lub usług, mały podatnik ma możliwość odliczenia podatku VAT dopiero w momencie opłacenia faktury. Należy pamiętać, że w przypadku opłacenia części faktury, podatnik ma możliwość odliczenia kwoty podatku VAT odpowiadającej opłaconej części.

Jeżeli obniżenia kwoty podatku należnego nie zostało dokonane w terminie zapłaty, można obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych. W przypadku nie odliczenia podatku w wymienionych terminach, podatnik zgodnie z art. 86 ust. 13 może to uczynić przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej nie później niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia podatku.

Przykład 2. Przedsiębiorca rozliczający podatek metodą kasową, zakupił towary 7. lipca w kwocie 1230 zł brutto (kwota VAT-230 zł). Tego samego dnia otrzymał fakturę VAT. Połowę kwoty (615 zł) opłacił 10. lipca, natomiast drugą połowę (615 zł) wpłacił dopiero 12. sierpnia.

Podatnik ma możliwość odliczenia połowy podatku 10.lipca, tzn. kwotę 115 zł, natomiast pozostałą część (115 zł) 12. sierpnia.

O czym należy pamiętać

Możliwość zrezygnowania z metody kasowej występuje nie wcześniej niż po upływie 12 miesięcy rozliczania się tą metodą, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego, w terminie do końca kwartału, w którym stosowana była metoda kasowa VAT.

Mali podatnicy stosujący metodę kasową zobowiązani są do rozliczania podatku VAT w okresach kwartalnych na formularzu VAT-7K, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale. Na każdej wystawianej fakturze należy umieścić wyrazy “metoda kasowa”.

Mały podatnik traci prawo do rozliczania podatku metodą kasową, począwszy od rozliczenia za miesiąc następujący po kwartale, w którym przekroczył kwotę określoną w art. 2 pkt 25 ustawy o VAT.

Metoda kasowa VAT- wady i zalety

Metoda kasowa VAT nie jest idealnym sposobem rozliczania podatku VAT. Posiada zalety oraz wady, które zostały przedstawione w poniższej tabeli:

Wady                             Zalety
odliczenie podatku VAT z faktur zakupu dopiero w momencie uregulowania płatności rozliczanie podatku VAT co kwartał
obowiązek podatkowy powstaje w momencie uregulowania całości lub części należności w przypadku kontrahenta będącego czynnym podatnikiem VAT, nie później niż 180. dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi na rzecz podatnika niebędącego czynnym podatnikiem podatku VAT
konieczność monitorowania płatności z tytułu należności i zobowiązań pod kątem terminu rozliczenia VAT podatek regulowany dopiero w momencie otrzymania zapłaty od kontrahenta - nie ma potrzeby sięgania do zewnętrznych źródeł finansowania
problematyczne odkładanie większej kwoty podatku do wpłaty raz na kwartał chroni przed utratą płynności finansowej i zaległości podatkowych

Kiedy metoda kasowa nie ma zastosowania?

Jeśli chodzi o transakcje zagraniczne, metoda kasowa VAT nie znajduje zastosowania w:

Także na terytorium kraju znajdziemy przypadki, dla których nie stosuje się metody kasowej. Zgodnie z art. 21 ust. 6 pkt 1 ustawy o VAT należą do nich sytuacje wymienione w art. 19a ust. 5 pkt 1 i 2 w.w. ustawy: 1) otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu: a) wydania towarów przez komitenta komisantowi na podstawie umowy komisu, b) przeniesienia z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu własności towarów w zamian za odszkodowanie, c) dokonywanej w trybie egzekucji dostawy towarów, o której mowa w art. 18, d) świadczenia, na podstawie odrębnych przepisów, na zlecenie sądów powszechnych, administracyjnych, wojskowych lub prokuratury usług związanych z postępowaniem sądowym lub przygotowawczym, z wyjątkiem usług, do których stosuje się art. 28b, stanowiących import usług, e) świadczenia usług zwolnionych od podatku zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37-41; 2) otrzymania całości lub części dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w art. 29a ust. 1.